Skip to main content
Nghị luận công nghệProductivity

Mạng xã hội và câu chuyện cuộc đời

By April 3, 2021September 11th, 2022No Comments

Dạo gần đây mình có nghiên cứu về công nghệ và mạng xã hội, tình cờ đọc được một story khá thú vị của một người bạn. Bạn ấy hỏi mọi người cảm thấy áp lực bè bạn nhiều hơn từ Facebook hay Instagram.

Tự nhiên mình chợt suy nghĩ…

Tại sao lại là Facebook và Instagram?

Theo quan sát hạn hẹp của mình, trên đời có 2 kiểu sống.

Một kiểu là chúng ta tự vẽ ra một câu chuyện cho cuộc đời mình, với quá khứ, hiện tại và tương lai (khá) rõ ràng. Mình nghĩ phần đông mọi người sẽ đi theo kiểu này. Ngay từ bé, khi đến lớp, chúng ta đã được bố mẹ, thầy cô dạy cách giới thiệu bản thân mình như một câu chuyện: “Xin chào, tớ là X, tớ đến từ Y, tớ thích làm Z và mai sau tớ muốn làm ABC”

Kiểu thứ hai là chúng ta không quan tâm đến quá khứ hay tương lai. Chúng ta sống trong hiện tại. Enjoy những gì đang xảy tới với thái độ bình thản nhất, và không mảy may trước những gì chuẩn bị xảy đến.

Mình không biết cách nào tốt hơn, nhưng muốn sống theo kiểu thứ hai trong xã hội ngày nay thật là khó.

Chúng ta đang sống trong một xã hội mà mọi thứ đang đc xây dựng để giúp chúng ta kể một câu chuyện về đời mình: Instagram với hình ảnh của ta từ bé đến lớn, Facebook với “what’s on your mind” – những điều xảy ra thường ngày, Tiktok với kĩ năng nhảy múa, nấu ăn, trang điểm, làm trò cười…

Chuyên môn hơn thì có Github, với những dòng code “hello world” ngày đầu chập chững mới học, cho đến những dòng code ngay ngắn trị giá mấy nghìn đô một tháng. Rồi cũng có những Wix, WordPress ra đời để ta xây dựng nên một cuốn album hoàn hảo nhất về kỹ năng Marketing hay Product Management của mình.

Ai chẳng thích nghe kể chuyện cơ chứ, nhất là khi có hình ảnh minh họa sinh động. Thế là ta cứ để mặc cho mạng xã hội luồn lách vào trong cuộc sống hằng ngày. Chúng ta càng nhân nhượng, mạng xã hội càng lấn tới. Câu chuyện của chúng ta – nếu không được chia sẻ – sẽ càng ngày càng mờ nhạt.

Ta bị kẹt trong câu chuyện đời người mà quên đi bản thân ta. Ta tự hỏi câu chuyện của bản thân mình là gì, để rồi nhận ra nó thật mờ nhạt so với những câu chuyện lung linh online (và tệ hơn: mình không có). Thế là ta làm những thứ mà ta không hẳn đã muốn làm, trả tiền cho những món ăn ngon hơn khi ở trên ảnh, mua những món đồ mới trong khi tủ đồ vẫn còn nhiều thứ chưa mặc (nhiều hơn 1 lần).

Một câu chuyện thì lúc nào chẳng tuyến tính, luôn có đầu có đuôi, chạy trong một dòng chảy thời gian tiến về phía trước. Ta – không có câu chuyện – thì khác gì là đang không di chuyển cùng cái dòng chảy vũ trụ này. FOMO một ngày sẽ chạy đến sau lưng ta và pặc, nó chọc một nhát làm ta đau điếng.

Thế là, nếu ko có một câu chuyện để kể, ta dễ thấy mình bị mắc kẹt ở trong dòng chảy cuộc đời. Kiểu như ta đã may mắn được đẻ ra trong một cái dòng chảy vi diệu lắm, kiểu speedforce của The Flash, mỗi tội là ta không chạy thôi. Mọi thứ chảy qua ta. Còn ta là một chú lười quá nặng để chảy cùng những bữa ăn, những achievements, những chuyến du lịch xịn xò ngoài kia.

Một câu chuyện “trông có vẻ hay” chưa chắc là một câu chuyện ta muốn trải qua. Câu chuyện là kết quả nhưng ta lại ghét quá trình. Ta muốn body đẹp mà lại ghét dậy sớm lúc 5h30 mỗi ngày. Ta muốn có một chuyện tình đẹp nhưng ta lại hững hờ khi người kia cần ta lắng nghe. Câu chuyện nào nếu kể từng chương cũng thật khắc khổ, nhưng nếu chỉ đọc phần kết thì rõ là một câu chuyện cổ tích. Ta sống trong những câu chuyện mờ nhạt của bản thân và những câu chuyện lung linh của người khác. Và tất cả cũng chỉ ở trong đầu.

Ta là ai nếu không có những câu chuyện của người khác?

Leave a Reply